De Rellen

Duinakkertjes komen tot leven

Beheerder PWN heeft veel werk verzet om de voormalige duinakkertjes van De Rellen weer tot leven te brengen. Dat was dringend nodig, want de oude landjes waren door oprukkende struiken in de loop der tijd vrijwel onzichtbaar geworden. Na verwijdering van het struweel greep de natuur direct haar kans op het achtergebleven zand. In de zomer komen nu allerlei planten tot bloei op de akkers. Je ziet er klaprozen, ossentong, bezemkruiskruid en nog veel meer. De bloemenzee trekt grote aantallen bijen, kevers en vlinders aan. Vooral de bloemschermen van wilde peen (wit) en pastinaak (geel) zijn populair. De laatste is vaak bedekt met veel rode weekschildkevers. Tussen de lage struiken aan de randen van de akkertjes groeit asperge. En langs de zanderige paden is het genieten van groepen wilde reseda en slangenkruid.

Kuilen en hellingen voor specialisten

Een andere kenmerk van het zeedorpenlandschap zijn de vele windkuilen en zanderige duinhellingen. Deze open plekken zijn vroeger ontstaan door het gegraaf van konijnen en betreding van mensen. Het kale zand trekt allerlei specialistische planten en dieren. Vlakbij de open stukken is begroeiing schaars. Je vindt er plantjes als duinviooltje en muurpeper. Dichtbij zee maak je bovendien kans op blauwe zeedistel en de mooie roze bloemen van zeewinde, die het goed doet in De Rellen. Zandloopkevers rennen heen en weer over het zand, op zoek naar een prooi. Ze zijn op hun beurt weer voedsel voor de zandhagedis, die het zand gebruikt om zichzelf én de eieren op te warmen. In de steilwandjes bovenaan de helling wordt ook gewerkt aan nageslacht; zandbijen, graafwespen en rupsendoders leggen eitjes in smalle gangetjes.

Bremrapen fotograferen

De Rellen is één van mijn favoriete plekken om bremrapen te fotograferen. Deze opmerkelijke planten komen hier algemeen voor. Met hun gele, behaarde stengels en bloemen zien ze er wat gek uit, maar dat maakt ze makkelijk te spotten. Bremrapen zijn parasitaire planten. Ze maken zelf geen bladgroen aan, maar stelen water en voedingstoffen via de wortels van andere planten. Veel bremrapen hebben zich gespecialiseerd in één specifieke gastheer. Dat zie je vaak terug in de naam, zoals bij walstrobremraap en bitterkruidbremraap. Beide soorten kun je zien in De Rellen. Met veel geluk stuit je tijdens een wandeling ook op de blauwe bremraap. Deze soort parasiteert op duizendblad, maar is erg zeldzaam.

Natte vallei, als je geluk hebt

Aan de noordkant ligt pal naast het wandelpad een mooie, vochtige duinvallei. In jaren met veel regen is de grond lekker drassig en zijn er veel planten van natte duinvalleien te zien. De meest opvallende is de moeraswespenorchis, die hier in grote aantallen groeit. Via een netwerk van wortelstokken zijn de planten onderling met elkaar verbonden en kan de orchidee zich plaatselijk snel uitbreiden. Andere orchideeën die je hier kunt zien zijn rietorchis en hondskruid. Ze krijgen gezelschap van veldgentiaan, ratelaar en parnassia. Lager bij de grond groeit o.a. zilverschoon, stijve moerasweegbree en rolklaver. De plantenrijkdom wisselt echter sterk; in droge jaren valt het tegen. De nabije ligging van staalfabrieken, Noordzeekanaal en tuindersgebied van Heemskerk maakt de waterstand van De Rellen erg kwetsbaar.