Onderdompelen in de kracht van natuur
Ten noorden van de strandslag Heemskerk ligt een enorm, gapend gat in de duinen. Stukje bij beetje heeft de krachtige zeewind ‘geknaagd’ aan het duin totdat er een gigantische opening in de kustverdediging is ontstaan. Het is een perfecte plek om je onder te dompelen in de kracht van de natuur. Vooral als het flink stormt en grote hoeveelheden zand door de kerf worden geblazen, ver de duinen in. Je vindt er prachtige zandvormen en hele specialistische planten en paddenstoelen. Een bezoek is goed te combineren met het nabijgelegen Duivelshoek & Verbrande Vlak.
Zandstructuren waar geen kunstenaar tegenop kan
In totaal liggen er drie grote kerven op het strand van Heemskerk; eentje ten zuiden van de strandopgang en twee in het noorden. Ik kom er graag, vooral als het een paar dagen flink heeft gewaaid. Dan kun je er ontzettend mooie zandstructuren zien en fotograferen. Je moet er wel snel bij zijn, want ze zijn zo weer verdwenen. Een flinke regenbui kan alle sporen in mum van tijd uitwissen. Aan de voet van duinen vind je diepe, uitgesneden vormen. Hier heeft de wind topsnelheden bereikt en het zand opgepakt en meegenomen. Meer landinwaarts worden de zandkorrels weer afgezet. Hier kun je de kenmerkende slingerende zandribbels zien. Ze komen tot leven als de zon zakt en het strijklicht voor mooie contrasten zorgt.
In de herfst groeit een hele verzameling paddenstoelen op het kale zand. De meeste soorten zie je tussen het helmgras.
Struinen langs de vloedlijn
Onderweg naar de kerven kun je heerlijk wandelen langs de vloedlijn. Ik kom er graag in de herfst en winter. Dan zijn het paviljoen en de strandhuisjes opgeborgen in de stalling en is het strand leeg en verlaten. Dat is wel zo prettig als je graag natuurlijke landschappen fotografeert. Alleen de houten fundering van het paviljoen is een stil overblijfsel van het zomerseizoen. Het strand van Heemskerk is uitsluitend per fiets (15 minuten) of wandelend (45 minuten) te bereiken. Dus zie je hier nooit massa’s mensen. Met een beetje geluk spot je een jonge zeehond. Schelpen zijn er altijd te zien. Veel schelpen hebben hier een oranjebruine kleur, waardoor de drooggevallen zandbanken warm oplichten in de zon.
Scheepswrakken voor de kust
Vlak voor de kust, op de tweede zandbank tegenover strandpaal 50, liggen twee scheepswrakken. De eerste stranding vond plaats in 1877 en betrof een sleepboot met de naam Archimedes. In 1903 kwam daar De Vrijheit bij. Dit vrachtschip raakte uit koers tijdens een hevige storm en liep vast op het wrak van de Archimedes. De opvarenden werden in veiligheid gebracht voordat het schip open brak. Het grootste deel van het vrachtschip ligt verbogen in de zee en het zand. Tijdens eb steekt wel een deel het ketelhuis boven het water uit. Af en toe spoelt er een verroest stuk ijzer aan op het strand, maar in al die jaren zijn de wrakken keurig op hun plek gebleven.
Bron: Wrak de Vrijheit verliest oud ijzer, Noordhollands Dagblad, maart 2017
Strandpaviljoen De Vrijheit is genoemd naar het wrak dat hier in zee ligt. In een fijne, ongedwongen sfeer kun je op het terras genieten van een hapje en drankje. Alleen geopend tijdens het seizoen.
Op het natuurplatform Waarneming.nl vind je een overzicht van planten en dieren die recent zijn waargenomen in het terrein Oceaan en Bramendal, inclusief Het Gat van Heemskerk.
Leestip
Paddenstoelen van de zeereep
Je zou het misschien niet verwachten, maar in de duinen vlakbij zee kun je ontzettend veel paddenstoelen zien. Vaak gaat het om taaie, specialistische soorten die je alleen hier kunt vinden. Met deze overzichtelijke veldgids kun je ze snel op naam brengen.
Route
Het Gat van Heemskerk
Strandslag Heemskerk is goed bereikbaar via Duiningang Oudendijk in het tuindersgebied. Alternatief is Duiningang Kraaiennest aan de Rijksstraatweg. Dan paseer je onderweg Gasterij De Kruisberg. Vanaf beide ingangen is het ongeveer 15 minuten fietsen en 45 minuten wandelen.
Navigatieadres: Oudendijk 31 of Rijksstraatweg 213 in Heemskerk
Toegang
Noordhollands Duinreservaat
Het Noordhollands Duinreservaat is toegankelijk van zonsopkomst tot zonsondergang. Wandelen, fietsen en paardrijden is alleen toegestaan op paden en speelvelden. Honden zijn welkom, mits kort aangelijnd. Uitzonderingen zijn aangegeven op borden. Voor toegang tot het gebied heb je een duinkaart nodig. Deze kun je kopen bij een kaartautomaat of via de website van PWN. Alle toegangsregels vind je hier.
Andere bezienswaardigheden in regio Heemskerk
Berenweide
Het bos van de Berenweide ligt er al honderden jaren. Ooit aangeplant voor hakhout, maar nu voor bezoekers om van te genieten.
De Vlotter & Duinweide
Kraakhelder duinwater stroomt door een historisch landschap met oude akkertjes, bloemrijke graslanden en monumentale elzenhagen.
Duivelshoek & Verbrande vlak
Als wandelaar heb je dit duingebied bij het strand vaak helemaal voor jezelf. Je vindt er valleien vol bloemen en een imposant paraboolduin.