Kleurrijk bos in binnenduin van Heemskerk
Het Berkenbos is een populair bos in het binnenduin van Heemskerk. Het ligt ingeklemd tussen twee duiningangen aan de Rijksstraatweg. Op een relatief kleine oppervlakte vind je hier een bonte verzameling aan bostypen; er zijn delen met naaldbomen, beuken, eiken, esdoorn en nog veel meer. Berken zijn er ook, maar niet zo veel als de naam doet vermoeden. In de lente komt het Berkenbos spectaculair tot leven en kun je genieten van massaal bloeiende bosplanten. Vooral de grote aantallen boshyacinten en lelietjes-van-dalen zijn indrukwekkend. In het weekend trekt het Berkenbos veel sporters, gezinnen en mountainbikers (ochtend), dus rustzoekers kiezen zorgvuldig hun moment.
Klimmen in monumentale eiken
Ik kom al jaren in het Berkenbos. Om er te fotograferen, hard te lopen of gewoon even lekker te relaxen. Voor veel inwoners uit Castricum, Heemskerk en Beverwijk is het bos een perfecte ontsnapping aan het dagelijkse, drukke leven. Opvallend aan het gebied vind ik de mooie, oude eiken die hier verspreid langs de wandelpaden staan. Met hun korte, dikke stammen en lage, brede kruinen zijn het perfecte klimbomen. Er zijn maar weinig kinderen en stoutmoedige ouders die zo’n uitnodiging kunnen weerstaan. Ik vind ze vooral erg fotogeniek. Met een groothoeklens en een laag standpunt kun je vaak hele mooie lijnen vinden in de wijdverspreide, kronkelende takken.
In het voorjaar zijn grote delen van het Berkenbos bedekt met bloeiende lelietje-van-dalen.
Zoete geur van duizenden witte bloemetjes
Het Berkenbos heeft in alle seizoenen voor iedereen iets te bieden. Persoonlijk vind ik het gebied in de lente op haar mooist. Door de variatie in begroeiing schittert het bos in een grote verscheidenheid aan kleuren en bloeiwijzen. Van de eerste witte bloemen van sleedoorn in maart tot de volle trossen van vogelkers in mei. Ook de bosbodem verandert in snel tempo. Een van de meest spectaculaire metamorfoses vindt plaats in het bosdeel dat aan De Vlotter grenst. Elk hoekje van de bodem is hier bedekt met het felgroene, rechtopstaande blad van lelietje-van-dalen. In mei verschijnen duizenden witte, klokvormige bloemen en is de lucht gevuld met een heerlijke zoete geur. In de herfst kleurt het blad geel en komen rode bessen te voorschijn.
Sprookjesachtige taferelen in ‘hyacintenbos’
De massale verschijning van lelietje-der-dalen wordt een kilometer noordwaarts ruimschoots overtroffen door een zee aan roze, blauwe en witte bloemen van bloeiende boshyacinten. Een smal slingerend paadje voert je door een betoverend bosje waar duizenden hyacinten staan. Zulke massaal bloeiende stukken ken ik alleen van Het Wildrijk in Sint-Maartenvlotburg en De Dennen op Texel. Het bosje ligt vlak bij de kruising van de fietspaden Kruisbergweg, Watervlakweg en Achterweg. Een aanrader om te bezoeken. Wees er vroeg in het seizoen bij, want het bosje is erg populair bij bezoekers en wordt snel rommelig omdat niet iedereen op de paden blijft. De diepe kleuren komen het beste tot hun recht op licht bewolkte dagen, het liefst na een regenbui.
Sneeuwklokjes met natte voeten
Aan de zuidkant van de parkeerplaats ligt een meertje. In het voorjaar zijn hier veel padden en kikkers te zien die in het ondiepe water hun eiersnoeren en kikkerdril afzetten. Ze worden met regelmaat uit het water gevist door de blauwe reigers, die aan de oever naar een maaltje speuren. Voorbij het meertje loopt een verhard pad langs een bos (Hondenhokkersbos) dat in de winter grotendeels onder water staat. Met de vele omgevallen bomen en de talrijke klimop heeft het een lekker wild karakter. In februari zijn er veel sneeuwklokjes te zien. Ook andere stinzenplanten doen het goed. Je vindt er o.a. vingerhelmbloem, Oosterse steryhyacint, Italiaanse en gevlekte aronskelk, boerenkrokus, narcissen en speenkruid.
Een kort rondje door het Berkenbos, vanaf de gelijknamige ingang. De route is gemarkeerd met groene pijltjes en komt o.a. langs het hyacintenbos en Gasterij Kruisberg (route verlaten als je nabij bent).
De rode route (4,2 km) combineert het Berkenbos met de akkers en waterpartijen van De Vlotter. Een heerlijk rondje met veel afwisseling onderweg. Startpunt bij Duiningang Kraaiennest.
Gasterij Kruisberg is gevestigd in een boerderij midden in het duingebied. Er is een groot terras waar je even kunt bijkomen met een hapje en drankje. Of je zoekt een plekje binnen bij het haardvuur.
Restaurant Knoest ligt bij een groot speelterrein op Camping Geversduin. Ideaal voor gezinnen. Terwijl de kinderen klimmen en klauteren, kunnen ouders genieten van een hapje en drankje op het terras.
Op het natuurplatform Waarneming.nl vind je een overzicht van planten en dieren die zijn waargenomen in het Berkenbos en Klein Berkenbos. Inclusief foto's, geluiden en kaarten.
Camping Geversduin ligt naast het Berkenbos, aan de andere kant van het fietspad. De gezellige gezinscamping biedt kampeerplaatsen voor tent of caravan, maar ook accommodaties met alle comfort.
Leestip
Duinen en mensen Kennemerland
Als je meer wilt weten over de geschiedenis en natuur van de duinen tussen Vogelenzang en Bergen, dan mag je dit boek niet missen. Met veel kaarten, foto’s en achtergronden. Het boek is inmiddels uitverkocht, maar nog goed tweedehands te vinden. Of bestel een digitale versie (PDF) bij de uitgever.
Route
Berkenbos
Het Berkenbos is bereikbaar via twee duiningangen aan de Rijksstraatweg. De beste optie is Duiningang Berkenbos bij Camping Geversduin. Vanuit de parkeerplaats loop je zo het bos in. Een alternatief is Kraaiennest, maar dan moet je iets langer lopen en open vlakte van De Vlottter oversteken.
Navigatieadres: Rijksstraatweg 176, 1968 LM Heemskerk
Toegang
Noordhollands Duinreservaat
Het Noordhollands Duinreservaat is toegankelijk van zonsopkomst tot zonsondergang. Wandelen, fietsen en paardrijden is alleen toegestaan op paden en speelvelden. Honden zijn welkom, mits kort aangelijnd. Uitzonderingen zijn aangegeven op borden. Voor toegang tot het gebied heb je een duinkaart nodig. Deze kun je kopen bij een kaartautomaat of via de website van PWN. Alle toegangsregels vind je hier.
Andere bezienswaardigheden in regio Heemskerk
Berenweide
Het bos van de Berenweide ligt er al honderden jaren. Ooit aangeplant voor hakhout, maar nu voor bezoekers om van te genieten.
De Vlotter & Duinweide
Kraakhelder duinwater stroomt door een historisch landschap met oude akkertjes, bloemrijke graslanden en monumentale elzenhagen.
Duivelshoek & Verbrande vlak
Als wandelaar heb je dit duingebied bij het strand vaak helemaal voor jezelf. Je vindt er valleien vol bloemen en een imposant paraboolduin.
Het Gat van Heemskerk
Op het strand van Heemskerk is een enorm gat in de duinen ontstaan. Hier voel je de brute kracht van de natuur. Een aanrader als het stormt.