Gevarieerde natuur in oud hakhoutbos
Wie van bos houdt, kan zich uren vermaken in het binnenduin bij Heemskerk. Grenzend aan het tuindersgebied ligt de Berenweide. Hier vind je één van de mooiste stukken bos in de omgeving. De meeste bomen zijn in een ver verleden aangeplant. Honderden jaren later heeft de natuur de overhand genomen en is het bos rijk aan planten, vogels en paddenstoelen. In hete zomers biedt het bladerdak verkoeling, in de winter geven de bomen dekking tegen de koude wind. In welk seizoen ook; een boswandeling stelt nooit teleur. Je kunt er kleine ommetjes lopen of maakt een iets langere combinatie met De Vlotter & Duinweide, dat is mijn persoonlijke favoriet.
Tussen duin en tuin
De Berenweide markeert een overgangsgebied tussen de beschermde natuur van het Noordhollands Duinreservaat en de landjes van de Heemskerkse tuinders. De beste manier om dit ervaren is een wandeling langs de oostgrens van het gebied. Bij de ingang van de camping start een romantisch, oud grindweggetje (Duinweg), dat noordwaarts langs de duinrand richting de Rijksstraatweg gaat. Je passeert oude tuindershuisjes, boerenlandjes met sierplanten en glooiende duinhellingen met wuivende grassen en plantjes als stalkruid, knoopkruid en beemdkroon. Onderweg kun je via een smal paadje terug naar het bos (let op het overstapje bij het hek). Of je volgt de grindweg tot aan Duiningang Kraaiennest.
In het bos van de Berenweide bij Heemskerk groeien veel soorten bomen door elkaar.
Traditie van hakken en zagen
Het duinbos bij Heemskerk heeft een lange geschiedenis van hakken en zagen achter de rug. In de 19e en 20e eeuw zijn er grote aantallen bomen aangeplant, om vervolgens gebruikt te worden als hakhout. Elke 7 tot 12 jaar werden alle nieuwe stammetjes geoogst. Later werd er één stam gespaard die mocht doorgroeien. Na het stoppen van de houtoogst ontwikkelde zich zo een spaartelgenbos. Je herkent deze bomen aan de lange en relatief dunne stammen. Ze lijken nog jong maar de stobben waaruit de stammen groeien, zijn soms al honderden jaren oud. Met name de grillige eiken zijn indrukwekkend. En de oude meidoornstruiken die in het bos van de Berenweide een enorme hoogte hebben bereikt.
Kleurige bosplanten
In de lente komt het bos van de Berenweide tot leven. In een paar maanden tijd ondergaat het kale, winterse bos een ware metamorfose. Tussen het dorre, vergaande blad op de grond grijpt een hele verzameling aan planten hun kans. Ze komen snel tot bloei, voordat het ontluikende blad aan de bomen al het zonlicht wegkaapt. Langs de wandelpaden zie je o.a. speenkruid, bosviooltje, hondsdraf, look-zonder-look en fluitenkruid. Ze volgen elkaar in rap tempo op en verdwijnen net zo snel. Stinkende ballote en gewone henepnetel houden het langer vol. Deze taaie plantjes bloeien van juni tot november. In de zomer krijgen ze gezelschap van o.a. bosaandoorn, nagelkruid, robertskruid en berenklauw.
Paddenstoelen onder naaldbomen
In de buurt van Duiningang Oudendijk, ter hoogte van de camping, ligt een mooi oud naaldbos. In de herfst kun je tussen de hoge, dikke bomen veel paddenstoelen zien. Vooral typische soorten van het naaldbos, zoals dennenvoetzwam, koeienboleet, grote sponszwam en gele ridderzwam. Zelfs de koraalzwam ‘sparreveertje‘ laat zich hieraf en toe bewonderen. Aan de rand van het naaldbos, in de buurt van loofbomen als beuk en berk, hebben andere soorten een plek gevonden. Hier zie vooral veel amethistzwam (ook wel ‘rode koolzwam’ genoemd), gewone fopzwam, parelstuifzwam en gewone pelargoniumgordijnzwam. Met daartussen allerlei soorten mycena; deze dunne, fragiele zwammetjes zijn een geliefd onderwerp bij veel fotografen.
Een kort rondje van ruim 3 km door het bos bij Berenweide. Om even lekker de benen te strekken en je hoofd leeg te maken. De route is gemarkeerd met groene pijltjes en start vanaf Duiningang Oudendijk.
De route (blauwe pijltjes) duurt ongeveer 1,5 uur en maakt een afwisselend rondje door bos en duinen. Op ongeveer de helft van de wandeling passeer je Gasterij Kruisberg, ideaal voor een tussenstop.
Klein Hemelrijk ligt naast Duiningang Oudendijk en biedt kampeerplaatsen over 5 veldjes. Ook is het mogelijk om een blokhut of yurt te boeken. Vanaf het terrein loop je direct de Berenweide in.
Een luxe groepsaccommodatie in een duinboerderij naast Duiningang Oudendijk. Zes slaapkamers en vier badkamers bieden plaats aan maximaal 15 gasten. Met fijn terras dat uitkijkt over het duingebied.
Op het natuurplatform Waarneming.nl vind je een overzicht van planten en dieren die zijn waargenomen in Berenweide. Inclusief foto's, geluiden en kaarten.
Leestip
Duinen en mensen Kennemerland
Als je meer wilt weten over de geschiedenis en natuur van de duinen tussen Vogelenzang en Bergen, dan mag je dit boek niet missen. Met veel kaarten, foto’s en achtergronden. Het boek is inmiddels uitverkocht, maar nog goed tweedehands te vinden. Of bestel een digitale versie (PDF) bij de uitgever.
Route
Berenweide
Vanuit Duiningang Oudendijk in het Heemskerkse tuindersgebied loop je direct het bos van de Berenweide in. Na een klein stukje verhard fietspad verschijnen rechts en links de eerste wandelpaden. Vanaf hier kun je de pijltjes van de wandelroutes volgen of zelf een wandeling uitstippelen.
Navigatieadres: Oudendijk 31, 1969 MN Heemskerk
Toegang
Noordhollands Duinreservaat
Het Noordhollands Duinreservaat is toegankelijk van zonsopkomst tot zonsondergang. Wandelen, fietsen en paardrijden is alleen toegestaan op paden en speelvelden. Honden zijn welkom, mits kort aangelijnd. Uitzonderingen zijn aangegeven op borden. Voor toegang tot het gebied heb je een duinkaart nodig. Deze kun je kopen bij een kaartautomaat of via de website van PWN. Alle toegangsregels vind je hier.
Andere bezienswaardigheden in regio Heemskerk
De Vlotter & Duinweide
Kraakhelder duinwater stroomt door een historisch landschap met oude akkertjes, bloemrijke graslanden en monumentale elzenhagen.
Duivelshoek & Verbrande vlak
Als wandelaar heb je dit duingebied bij het strand vaak helemaal voor jezelf. Je vindt er valleien vol bloemen en een imposant paraboolduin.
Het Gat van Heemskerk
Op het strand van Heemskerk is een enorm gat in de duinen ontstaan. Hier voel je de brute kracht van de natuur. Een aanrader als het stormt.