Infiltratiegebied Castricum

Wintergasten op het Hoefijzermeer

Het Hoefijzermeer ligt in het zuiden van het infiltratiegebied. De naam dateert nog uit de tijd dat het eiland in het midden verbonden was met het vaste land. Onder vogelaars in de regio is het Hoefijzermeer een begrip. Menig liefhebber heeft in de vogelkijkhut ‘Boetje van onze Kees’ zijn eerste ijsvogel, roerdomp of waterral gezien. Zelf heb ik er ook vele uren doorgebracht. Een bezoek levert altijd leuke waarnemingen en gezellige gesprekken met ‘hutgenoten’ op. In elk seizoen is er iets te zien. Persoonlijk vind ik het gebied in de winter op haar mooist. Er zwemmen dan veel wintergasten in het rond, zoals brilduiker, nonnetje, wintertaling, ijseend, tafeleend, ijseend, pijlstaart en grote zaagbek. En op windstille dagen kan het er ongelofelijk stil en rustgevend zijn. Alleen het stromende water maakt dan nog geluid.

Broedende aalscholvers in bleke boomtoppen

Tijdens het broedseizoen is het een drukte van jewelste in het infiltratiegebied. Honderden aalscholvers nestelen in de bomen langs het water. In 2000 vestigden de eerste vogels zich op het eiland in het Hoefijzermeer. Sindsdien hebben ze zich verspreid over het gebied. Dat moet ook wel, want oude broedplaatsen storten vaak in omdat de bomen waarin ze nestelen uiteindelijk dood gaan van de zure uitwerpselen. Ouders vliegen heen en weer naar de nabijgelegen Noordzee om vis te vangen voor de hongerige jongen. Ze worden met een luid geknor verwelkomd als ze terugkomen. Een deel van de vogels zit met gespreide vleugels in de boom om hun veren te laten drogen. Als je goed kijkt, zie je in het zwarte verenpak mooie bronsgroene kleuren reflecteren in het zonlicht.

De Kwal

Wandelend of fietsend over de Van Oldenborghweg passeer je de ‘kwal’. Hier wordt elke seconde meer dan 800 liter voorgezuiverd water uit het IJsselmeer met grote kracht de infiltratiekanalen in gepompt. Een fascinerend gezicht, dat je niet wilt missen als je het infiltratiegebied bezoekt. Het opgepompte water verblijft ongeveer vier dagen in de kanalen, waarna het 40 meter diep in de bodem van de duinen zakt. Hier neemt de natuur het stokje over. De laatste bacteriën en virussen worden afgebroken en na minstens 30 dagen wordt het water weer opgepompt via de winputten. Na nog wat laatste behandelingen is het water klaar voor consumptie. Elk jaar wordt er hier 25 miljard liter drinkwater geproduceerd. Een indrukwekkende hoeveelheid.

Verticale bloementuin tussen het riet

Met al die nattigheid kun je ook veel planten verwachten in het infiltratiegebied. Verspreid over het terrein liggen een aantal natte valleien waarin vooral rietorchis en verfbrem in grote aantallen te zien zijn. Langs de oevers van de infiltratiekanalen groeit het riet manshoog. Tijdens het broedseizoen brengt een reeks aan kleine, haast onzichtbare rietvogels hun jongen groot in de dekking van stengels en blad. Later in de zomer, als de nesten alweer verlaten zijn, worden de groene rietkragen omgetoverd tot een soort verticale bloementuin. Vrijwel tegelijkertijd verschijnen de witte bloemen van haagwinde, de paarse bloemen van harig wilgenroosje en de roze schermpjes van koninginnenkruid. Ze trekken veel bijen, hommels en vlinders aan.