Één van de grootste en oudste eikenbossen
Bosreservaat Roodaam is een oud duin-eikenbos, ten westen van Duiningang Zanderij. Je vindt hier monumentale krooneiken van meer dan 150 jaar oud. Sinds 1989 wordt er in het reservaat geen beheer meer uitgevoerd en heeft de natuur het voor het zeggen. Zulke plekken zijn zeldzaam in Nederland. Een goede reden dus om af te reizen naar Castricum. Het bosreservaat Roodam (36 hectare) is onderdeel van een groot duinbos dat zich helemaal uitstrekt tot Camping Geversduin in het zuiden. Je kunt kiezen uit drie gemarkeerde routes (oranje, geel en groen) en er uren wandelen. Ook een combinatie met het aangrenzende Infiltratiegebied Castricum is een mogelijkheid.
In bosreservaten telt de natuur
Er zijn in Nederland ongeveer 60 bosreservaten aangewezen. 10% van de totale oppervlakte ligt in het duingebied. In een bosreservaat is het beheer losgelaten en bepalen natuurlijke processen de toekomst. Hier worden geen bomen meer gekapt en kiezen struiken zelf waar ze groeien. Omgevallen bomen blijven liggen, zodat het dode hout optimaal wordt benut. Elke 10 jaar wordt de ontwikkeling van het bos onderzocht. In Noord-Holland gaat het om vier reservaten; Leyduin (Vogelenzang), Pilotenbos (Amsterdam), Drieduin (Schoorl) én Bosreservaat Roodaam (Castricum). In deze gebieden kun je de natuurlijke ontwikkeling van bossen persoonlijk bekijken en genieten van de planten en dieren die er leven.
Bron: Programma bosreservaten, Wageningen University & Research
Boomstammen zijn door hun mooie structuren ontzettend fotogeniek. Op berken is vaak een blauwe waas van korstmossen te zien.
De eik: hotspot van biodiversiteit
Met zoveel eiken kan het niet anders dat het bosreservaat Roodaam een groot bolwerk van biodiversiteit is. De zomereik is namelijk van levensbelang voor ongekend veel andere planten en dieren. Zo is uit onderzoek gebleken dat bij een enkele zomereik meer dan 450 insectensoorten kunnen leven. De lijst is eindeloos met wantsen, motten, galwespen, kevers, vlinders en nog veel meer. Al die kleine diertjes vormen weer voedsel voor bosvogels. Vooral rupsen zijn in trek. Later in het seizoen staan de eikels op het menu. De vlaamse gaai, kruisbek, ekster en kauw weten er wel raad mee. Ook muizen, eekhoorns en reeën zijn er dol op.
Slingerende lianen van kamperfoelie
Andere bomen die je kunt zien in het bosreservaat zijn o.a. ruwe berk, zachte berk, beuk, grauwe abeel en gewone esdoorn. Plaatselijk zorgen meidoorn, kardinaalsmuts, lijsterbes, wilde liguster, vogelkers en gelderse roos voor bloemen in het voorjaar en bessen in de herfst. Tussen de bomen is de begroeiing vaak laag, waardoor je mooi diep het bos in kunt kijken, zeker in de winter. In het vroege voorjaar valt het verse lenteblad van kamperfoelie op. Ze zijn er vaak als eerste bij. De slingerende lianen kunnen meters lang worden en zoeken een weg omhoog langs de takken en stammen van bomen. In de zomer bloeit de kamperfoelie op sierlijke wijze. Zodra de schemer invalt, verspreiden de witte bloemen een sterke geur waarmee ze nachtvlinders lokken.
Onbeheerd, maar niet ongerept
Bosreservaat Roodaam voelt als een ongerept bos, maar dat is het zeker niet. Slechts een klein deel van het bos is op natuurlijke wijze ontstaan, het merendeel is vanaf 1820 door mensen aangeplant. Vaak ging het om uitgestrekte hakhoutpercelen, waar tot 1940 hout werd ‘geoogst’ voor uiteenlopende doeleinden. Wie goed kijkt, kan die geschiedenis van hakken en zagen nog terugzien. Het meest herkenbaar is de groeiwijze van veel bomen, waarbij meerdere stammen samen vanuit één (gekapte) voet de lucht in reiken. Ook de hogere zandwalletjes die vroeger om de akkers lagen zijn nog herkenbaar in het bos. Net als de ondiepe ontwateringssloten.
Bron: A-locatie bossen in Noord-Holland, M.E.A. Broekmeyer & J.B. den Ouden, 1997
Een kort rondje van een uur, waarin je een goede indruk krijgt van het bosreservaat. Start- en eindpunt is de parkeerplaats bij Duingang Zanderij. De route wordt gemarkeerd met gele pijlen.
Een wandeling van ruim 2 uur vanaf ingang Zanderij of Johanna's Hof. De route (groene pijlen) passeert het bosreservaat, maar ook boscafé Hof van Kijkuit, de duinvlakte Limiet en een meertje met kijkhut.
Een flinke wandeling voor echte bosliefhebbers. Deze gemarkeerde route (oranje pijlen) gaat grotendeels door het duinbos van Castricum, inclusief een deel van het Bosreservaat Roodaam.
Op het natuurplatform Waarneming.nl vind je een overzicht van planten en dieren die zijn waargenomen in Bosreservaat Roodaam. Inclusief foto's, geluiden, kaarten en grafieken.
In het bos ligt het een oud jachthuis met een gezellig terras en café. Het Hof van Kijkuit wordt gerund door mensen met een beperking. Er is een kleine menukaart met o.a. huisgemaakte soepen en taarten.
Hotel het Oude Raadhuis biedt negen stijlvolle kamers in een erg fraai, monumentaal pand midden in het centrum van Castricum. Vanaf het hotel wandel je in ongeveer 20 minuten naar Duiningang Zanderij.
Leestip
Duinen en mensen Kennemerland
Als je meer wilt weten over de geschiedenis en natuur van de duinen tussen Vogelenzang en Bergen, dan mag je dit boek niet missen. Met veel kaarten, foto’s en achtergronden. Het boek is inmiddels uitverkocht, maar nog goed tweedehands te vinden. Of bestel een digitale versie (PDF) bij de uitgever.
Route
Bosreservaat Roodaam
Het bosreservaat is het beste bereikbaar via Duingang Zanderij, achter het NS station van Castricum. Vanaf de parkeerplaats loop je direct het reservaat in. Een andere mogelijkheid is Duiningang Johanna’s Hof aan de weg naar Castricum aan Zee, maar dan is het nog 20 minuten wandelen.
Navigatieadres: Geversweg 9, 1901 NW Castricum
Toegang
Noordhollands Duinreservaat
Het Noordhollands Duinreservaat is toegankelijk van zonsopkomst tot zonsondergang. Wandelen, fietsen en paardrijden is alleen toegestaan op paden en speelvelden. Honden zijn welkom, mits kort aangelijnd. Uitzonderingen zijn aangegeven op borden. Voor toegang tot het gebied heb je een duinkaart nodig. Deze kun je kopen bij een kaartautomaat of via de website van PWN. Alle toegangsregels vind je hier.
Andere bezienswaardigheden in regio Castricum
Infiltratiegebied Castricum
Vogels, vogels en nog eens vogels. Ze komen van heinde en verre naar het kraakheldere, stromende water. Vergeet je verrekijker niet!
Landgoed Bakkum
Wie van het bos houdt, mag dit koninklijke duingebied bij Bakkum-Noord niet missen. Je vindt hier bomen in alle soorten en maten.
Wei van Brasser & Doornvlak
Nog niet zo lang geleden werd hier mais en aardappelen geteeld. Nu liggen er duinmeren, natte valleien en graslanden vol bijzondere natuur.