Kennemermeer

Planten met natte voeten

In 30 jaar tijd is het Kennemermeer uitgegroeid tot een spectaculair plantenparadijs.  Er zijn al meer dan 400 soorten geteld, waarvan er maar liefst 40 op de Rode Lijst staan. Erg zeldzaam en sterk bedreigd dus. Door zoute invloed vanuit zee én zoete kwel vanuit de duinen, vinden allerlei specialisten hier voet aan de grond. Opvallende soorten zijn moeraskartelblad en grote ratelaar die samen grote, aaneengesloten velden met paarse en gele bloemen vormen. Later in de zomer gevolgd door duizenden witte bloemen van parnassia. Daartussen groeien kleine plantjes als geelhartje, strandduizendguldenkruid en bevertjes. Er zijn stukken met grote pollen knopbies, waar bitterling en rond wintergroen te zien zijn. Een aan de drassige zuidkant van het meer is het genieten van o.a. teer guicheilheil, dodemansvingers en aardbeiklaver.

Orchideeënparadijs

De natte grond is een ideale voedingsbodem voor orchideeën. In het gebied komen 10 soorten voor. Het levert een bonte verzameling aan vormen en kleuren op. Algemene soorten van duinvalleien (o.a. rietorchis, moeraswespenorchis en vleeskleurige orchis) zijn in grote aantallen vertegenwoordigd. Je loopt er bijna achteloos aan voorbij, op zoek naar meer zeldzame exemplaren, zoals steenrode orchis en honingorchis. Deze smalle orchidee is enkele jaren geleden voor het eerst ontdekt en bezig met een opmars. Een andere bijzonderheid is de groenknolorchis. Elders langs de kust zeldzaam, maar in het Kennemermeer staan er duizenden, vooral in het zuidelijke deel. Op schaduwrijke plaatsen bij de bosjes groeit een enkele bosorchis en bij de parkeerplaatsen maak je kans op hondskruid en bijenorchis. Duinwespenorchis maakt de lijst compleet.

Eilandjes van droge duintjes

Aan de oostkant van de plas liggen enkele duintjes. Omgeven door kletsnatte valleien zijn deze hogere nollen een toevluchtsoord voor planten en dieren die beter gedijen in drogere omstandigheden. Opvallend zijn de vele planten die je normaal in de buurt van zeedorpen ziet, zoals nachtsilene, wondklaver en koekoeksbloem. Op de open, zanderige stukken graven bijen holletjes en spreiden vlinders hun vleugels om op te warmen. Met meer dan 20 soorten dagvlinders is het Kennemermeer een waardevol leefgebied voor vlinders. Je ziet er gasten als klein koolwitje, icarusblauwtje, bruin zandoogje en hooibeestje. De vele bloemen in het gebied trekken daarnaast nectardrinkers als citroenvlinder, kleine vos, atalanta, dagpauwoog, landkaartje, gehakkelde aurelia.

Vogels spotten

Rondom het Kennemermeer zijn het hele jaar vogels te zien. Veel vogelaars combineren een bezoek aan het gebied met de nabijgelegen Zuidpier. In de winter verblijven de meeste vogels op het water van de grote plas, zoals slobeend, krakeend en kuifeend. Langs de waterkant zijn de watersnippen en bokjes minder goed te zien door hun goede camouflage. Als vanaf maart de eerste trekvogels terugkomen uit hun overwinteringsgebieden, wordt het steeds levendiger in het gebied. Roodborsttapuit, blauwborst, nachtegaal, roodmus en grasmus laten hun luide zang horen vanuit de struiken en bosjes. Even verderop klinkt in het riet het trillende lied van de sprinkhaanzager en de roep van baardmannetjes. Het concert wordt af en toe wreed verstoord door de explosieve gillen van de waterrallen die zich schuilhouden in het dichte woud van de rietstengels.